AH, FAI COSÌ TE

Ah, fai così te? Dat was een van de typische zinnetjes tussen mijn Italiaanse vriend Fausto en een van zijn beste vrienden. Als je iets stoms deed door bijvoorbeeld eerst de pasta in de schaal te leggen en dan pas de saus, dan zei hij verbaasd: “Oh, doe jij zo?” Om je vervolgens zijn Italiaanse glimlach te geven.

Hij overleed vorig jaar veel te jong. Ik schreef al eerder over de dood, de bergen en het omgaan met afscheid.

In de afgelopen decennia – als ik naar Italië ging – was hij er altijd. Voor eerst in 1999 toen ik daar met tochtgenoten – die ik uit een klimcursus van de NKBV kende – daar de hoogste berg in de Alpi Orobie beklom: Pizzo Coca.

Het was het begin van een diepe vriendschap en de start van de klimexpedities naar de hoogste toppen van de wereld, zoals Denali, Elbrus en Huascarán.

En elk jaar was daar het ritueel om een ‘topje in Italië’ te doen. Bijvoorbeeld Pizzo Tre Signori, Pizzo Diavolo, Pizzo Redorta.

In 2003 stonden we vroeg in de lente midden in de sneeuw op Passo d’Aviasco. Ook Fausto was daar. En elke keer als ik op mijn leiderschapsreis dit punt passeer denk ik aan die foto op de pas: jong, onbezonnen en vol energie.

Er begon zich daar in Italië een thuis te vormen. Italië en Nederland vermengden zich steeds meer. In de winter beklommen we met ijsbijlen de bevroren watervallen en toerskiëden door dit kleine massief, maar we gingen ook samen naar concerten van onze favoriete Italiaanse artiest en langs de plaatselijke wijnboeren.

En toen ik daar mijn eigen pad vond en mijn gezin, mijn moeder, mijn zus, mijn vrienden met hun kinderen en later zelfs cliënten meenam, kwam hij altijd even langs. En ondanks mijn gebrekkige Italiaans en zijn gebrekkige Frans, vonden we altijd een weg.

Vorig jaar op de begrafenis realiseerde ik me nog beter dat hij dat niet alleen bij mij deed. Het was zijn gift om te verbinden en mensen bij elkaar te brengen. Honderden mensen waren daar in de kerk in dat Italiaanse dorpje. Daar kreeg je besef van wat hij elke keer gaf: liefde en plezier.

En toen zijn maatje – van ‘Ah, fai così te’ – mij begin april vroeg of ik zin had om deel te nemen aan de atletiekwedstrijd die hij altijd organiseerde, kon ik geen nee zeggen.

Ik weet dat dit soort rituelen belangrijk zijn.

Ik trommelde een deel van het oude klimteam bij elkaar en we namen ook onze kinderen mee. En zo stond voor eerst het Nederlands team ‘Oh, doe je zo’ in ‘la 6 ore di Curno’ en vormden we samen met zijn dochter, schoonzoon, vrienden en neven drie teams ‘Gli amici di Faustoonen’. 

Oude herinneringen aan al die avonturen van de afgelopen 25 jaar werden opgehaald.

En als ik dan over het gras midden in de atletiekbaan loop, mijn zoon in de Italiaanse zon op de sintelbaan zie zwoegen en ik langs de kant de aanmoedigingen van de Nederlanders en de Italianen hoor: vai, vai Sebastiano, dan schiet ik vol en hoor even zijn stem: va bene caro!